Lãnh đạo Ủy ban 1922, cơ quan giám sát bầu lãnh đạo đảng Bảo thủ của Anh, hôm nay tuyên bố cựu bộ trưởng tài chính Rishi Sunak, 42 tuổi, chiến thắng sau khi đối thủ Penny Mordaunt rút khỏi cuộc đua vào vị trí lãnh đạo đảng. Kết quả này đồng nghĩa ông Sunak sẽ kế nhiệm bà Liz Truss, trở thành thủ tướng thứ ba của Anh trong chưa đầy hai tháng.

Trong bài phát biểu kín trước các nghị sĩ đảng Bảo thủ sau khi nhận tin chiến thắng, ông Sunak tuyên bố ưu tiên hàng đầu là bảo đảm ổn định kinh tế trong nước và thực thi những cam kết của đảng Bảo thủ trong cuộc tổng tuyển cử năm 2019. Ông cũng bác bỏ khả năng tổ chức tổng tuyển cử.

Theo quy trình bầu lãnh đạo của đảng Bảo thủ, mỗi ứng viên cần ít nhất 100/357 nghị sĩ đảng này tại quốc hội ủng hộ để vào vòng bỏ phiếu. Ông Rishi Sunak là ứng viên duy nhất vượt ngưỡng tối thiểu, trong khi cựu thủ tướng Boris Johnson cùng lãnh đạo Hạ viện Anh Penny Mordaunt đều không hội đủ 100 phiếu ủng hộ và tuyên bố rút lui trước hạn chót 14h ngày 24/10 (20h giờ Hà Nội).

"Các thành viên trong đảng cần hiểu rằng đây là phương án công bằng và đã được kiểm tra kỹ lưỡng bởi Ủy ban 1922. Chúng ta đã chọn được Thủ tướng Anh tiếp theo. Đây là quyết định mang tính lịch sử, một lần nữa cho thấy tài năng và sự đa dạng về nhân lực trong nội bộ đảng Bảo thủ. Tôi hoàn toàn ủng hộ Rishi", ứng viên Mordaunt cho biết.

Ông Sunak sẽ phải đối mặt hàng loạt thách thức như vực dậy nền kinh tế đang trên đà rơi vào suy thoái trong bối cảnh giá năng lượng, thực phẩm tăng vọt. Trong khi đó, nội bộ đảng Bảo thủ gần đây có sự chia rẽ về ý thức hệ và người dân Anh ngày càng không hài lòng về đảng này.

Ông Sunak là bộ trưởng tài chính dưới thời cựu thủ tướng Boris Johnson. Việc Sunak từ chức hồi tháng 7, khi ông Johnson dính vào bê bối tiệc tùng trong thời gian Anh phong tỏa, là một trong những yếu tố gây sức ép khiến ông Johnson quyết định rời ghế.

Sunak cũng là đối thủ của cựu thủ tướng Liz Truss trong cuộc đua vào ghế lãnh đạo đảng Bảo thủ hồi mùa hè. Trong quá trình tranh cử, ông nhiều lần chỉ trích các kế hoạch kinh tế của bà Truss, cảnh báo nó sẽ khiến nền tài chính công Anh "lâm nguy" và lạm phát tăng cao.

Bà Truss đầu tháng 9 được công bố là người kế nhiệm ông Johnson trong vai trò lãnh đạo đảng Bảo thủ và Thủ tướng Anh, trở thành nữ thủ tướng thứ ba trong lịch sử nước này. Tuy nhiên, nhiệm kỳ của bà Truss kết thúc chóng vánh hôm 20/10, khi bà đối mặt chỉ trích vì không thể thực hiện những lời hứa khi tranh cử. Bà Truss trở thành thủ tướng Anh có số ngày tại nhiệm ít nhất trong lịch sử.